AMAÇ: Subaraknoid kanamada (SAK) solunum bozukluklarının şiddetiyle vagal sinir kökü hasarı arasında bir ilişki olup olmadığını inceledik.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışma 20 tavşanda gerçekleştirildi. Sisterna magnaya homolog kan enjeksiyonuyla deneysel SAK oluşturuldu. Deney sırasında günlük olarak elektrokardiyografi ve solunum ritimleri ölçümü yapıldı. Deneyden sonra, vagal sinirlerin arteriyel nervorumlarındaki değişiklikler ve varsa aksonal hasar incelendi. Tüm solunum düzensizlikleri ve vagal sinir dejenerasyonları istatistiksel olarak analiz edildi.
BULGULAR: Kontrol grubunda ölçüldüğü şekilde normal solunum hızı 30 ± 6 dk şeklindeydi. SAK indüklenmiş grupta solunum hızları başlangıçta 20 ± 4 dk iken, on saat sonrasında şiddetli takipneik ve apneik varyasyonla 40 ± 9/dk değerine yükseldi. Histopatolojik incelemelerde vagal sinirlerin akson yoğunluğu hem kontrol hem sham deneklerinde 28500±5500 iken yaşayan SAK deneklerinde 22250±3500 ve ölü SAK deneklerinde 16450±2750 bulundu. Vagal sinirlerde aksonal dejenerasyonun şiddeti 6 ölü denekte yaşayanlardan daha fazlaydı.
SONUÇ: Vagal sinirlerde lezyon oluşursa, solunum kasları felce uğrar ve solunum refleksleri bozulur. SAK’nın oluşturduğu iskemik ve mekanik faktörlerin vagal sinir kök hasarı ve solunum bozuklukları oluşturması kaçınılmaz ve ölümcül olabilir.