AMAÇ: Glossofaringeal sinir ve karotid cisimden (GFS-KC) oluşan kemoreseptör ağ, kan pH’nın düzenlenmesi için gereklidir. Subaraknoid kanamadan sonra ortaya çıkan, asidozise katkıda bulunabilecek iskemik hasarları araştırılmamıştır.
YÖNTEM: 23 melez tavşan kullanıldı. Tavşanlar 3 gruba ayrıldı: 5’i kontrol grubu, 5’i sham grup ve kalan 13’ü çalışma grubu olarak seçildi. Sham ve çalışma grubunun sisterna magnaları içine yapılan enjeksiyonlarda sırasıyla 1 cm3 serum salin ve 1 cm3 otolog arteryel kan bulunuyordu. Tüm hayvanların kan pH değerleri kaydedildi. 2 hafta sonra hayvanlara ötenazi uygulandı. Karotis cisimlerin (KC) normal ve dejenere nöronlarının sayısı stereolojik yöntemlerle hesaplandı ve istatistiksel olarak analiz edildi.
 BULGULAR: İkinci hafta içinde 13 tavşandan ikisi öldü. Ortalama kan pH değerleri kontrol grubunda (n = 5) 7,35 ± 0,07; sham grubunda (n = 5) 7,33 ± 0,06; hafif asidozisli tavşanlarda (n = 6) 7,29 ± 0,05 ve belirgin asidozisli tavşanlarda (n = 7) 7,23 ± 0,02 ölçüldü. Kontrol grubunda KC’lerin ortalama normal nöronal yoğunluğu 6432 ± 790/mm3 ve dejenere nöron yoğunluğu 11 ± 3/mm3 saptanmıştır; KC’lerdeki dejenere nöronal yoğunluk sham grubunda 35 ± 8/mm3 ve hafif asidozis gelişmiş grupta 1034± 112/mm3 ölçülmüştür (n = 6; P <0,05). Aksine, belirgin asidozis gelişmiş hayvanlarda KC’lerin dejenere nöron yoğunluğu 2134 ± 251/mm3 bulunmuştur (n = 7; P <0,005). İlginç olanı, ölen tavşanlarda KC’nin dejenere nöron yoğunluğu 3160 ± 840/mm3’tür.
SONUÇ: Asitoz gelişmesine katkıda bulunabilecek, SAK sonrasında KC’de nörodejenerasyon ve GFS-KC ağının bozulmasına sekonder olan pH değerleri arasında ters bir ilişki bulundu.