Atipik antipsikotikler obsesif-kompulsif bozukluğun (OKB) tedavisinde güçlendirme amaçlı olarak kullanımaktadır. Bununla birlikte, antipsikotiklerle ortaya çıkan obsesif-kompulsif (OK) belirtileri bildiren yayınlar da mevcuttur. Bu olgu bildiriminde, risperidon ile OK belirtiler ortaya çıkan bir hastayı sunuyoruz. Bu hasta risperidonun kesilmesi ve aripirazol tedavisi ile iyileşmiştir. Altı yıllık şizofreni öyküsü olan 37 yaşındaki kadın hasta acil polikliniğine küfür etme, çabuk sinirlenme, şüphecilik ve huzursuzluk şikayetleriyle getirilmişti. Hasta son 4 yıldır,
400 mg/gün klozapin tedavisi almakta iken 2 ay önce lökopeni gelişmesi nedeniyle klozapin tedavisi kesilmiş ve son 2 ay, 15 günde bir olmak üzere flupentiksol 20mg kas içi enjeksiyon yapılmış. 1 hafta önce, küfürlü konuşma, şüphecilik, başlamış. Bu nedenle flupentiksol enjeksiyonu olağandan bir hafta önce uygulanmış. Enjeksiyon yapıldıktan sonra, var olan duruma huzursuzluk eklenmiş. Ruhsal durum muayenesinde; göz teması kurmuyordu ve uygunsuz duygulanımı vardı. Duygudurumu sinirlenmeye meyilli idi. Çağrışımları dağınıktı.
Kötülük görme ve alınma sanrıları tarif etti. İçgörü yoktu ve soyut düşünce yetersizdi. Akatizi gözlendi.Hasta psikiyatri kliniğine yatırıldı ve risperidon 2 mg/gün, biperiden, 4 mg/gün, lorazepam 7.5 mg/gün başlandı. Risperidon tedavisi 4mg/g e çıkarıldıktan 2 hafta sonra, tekrarlayıcı şekilde, ‘’evet de’’, ‘’Olmayacak değil mi’’, ‘’olmayacağını söyle’’, ‘’lütfen söyle’’ gibi ifadeler başladı.Yale-Brown Obsessif-Kompulsif Ölçeği (Y-BOCS) puanı 39 idi, kompulsiyon alt puanı 20 idi. PANSS positif alt ölçek puanı 17, negatif alt ölçek puanı 26 idi. Dolayısyla, So risperidon tedavisi kesildi ve aripiprazol 20 mg/gün başlanarak 30 mg/güne çıkarıldı. İki hafta sonra, PANSS pozitif alt ölçek puanı 12, negatif alt ölçek puanı 26 idi. Hastanın bu tedaviden fayda gördüğü düşünüldü. İki hafta sonra, taburcu olurken, Y-BOCS toplam puanı 0, PANSS pozitif alt ölçek puanı 7, negatif alt ölçek puanı 26. İdi. OK belirtilerin ortaya çıkışı yada alevlenmesinde 5HT2A reseptor antagonist etkinin olduğu; D2 blokajının OKB güçlendirme tedavisinde pozitif etkisi olduğu düşünülür. OK belirtilerinin başlaması için bir ihtimal, 5HT2/D2 antagonizmi oranının yüksek olmasıdır. Klozapinle tetiklenen OK belirtiler olgu bildirimlerinde daha önce belirtilmekle beraber, bizim olgumuzda 4 yıllık kulanım döneminde OK belirtilere yol açmamıştı. Kompulsiyonlar, risperidon 4mg/g verilmesiyle başlamıştı. Klozapinle değil de risperidon ile tetiklenen OK belirtiler, atipik antipsikotiklerin 5HT2/D2 üzerine antagonistik etkilerinin yüksek olmasının OK belirtilerine neden olduğu hipotezi ile uyumlu değildir. Çünkü klozapinin 5HT2/D2 üzerine antagonizmi risperidondan daha yüksektir. 5HT2/D2 antagonizmine sahip olan aripirazol, diğer antipsikotiklerden farklı olarak kısmi dopamin agonistidir. Bu bizim hastamızda OK belirtilerinin iyileşmesini açıklayabilir.