ÖZET

Emziren annelerin emzirme sırasında neden haz hissettikleri konusunda çeşitli nöropsikokimyasal teoriler kurulmuş olsa da, altta yatan nöral mekanizma yeterince açıklığa kavuşturulamamıştır. Bizler, emziren dişi farelerin meme bezlerinin süt salgılayan laktiferöz kanallarında şeker ile uyarılıp haz duyusunu başlatan tat tomurcuğu benzeri yapıların olup olmadığını araştırdık. Bu çalışma için altı hiç çiftleşmemiş-virgin (n=6); altı hamile (n=6) ve on emziren (n=10) olmak üzere toplam yirmi iki fare seçilmiştir. Tüm hayvanların meme bezlerinin laktiferöz kanalları / meme uçları incelenmiştir. Kalp içine formalin enjeksiyonundan sonra farelerin hayatlarına son verilmiş ve meme dokuları çıkarılıp %10 formalin çözeltisi ile sabitlenmiştir. Mevcut histolojik işlemlerden sonra, dokular tat tomurcuğu benzeri yapıları değerlendirmek için ışık mikroskobu ile incelenmiş ve sayısal yoğunlukları stereolojik yöntemler kullanılarak hesaplanmıştır. Bulgular istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Laktiferöz kanallarda, apikal uçlarda nöron benzeri uzantıları olan tat tomurcukları gibi yapılar keşfedilmiştir. Tat rosea sayılarının, virgin grupta 3±1/mm3; hamilelerde 167±27/mm3 ve emziren hayvanlarda 375±63/mm3 olduğu hesaplanmıştır. Tat rosea sayılarının emziren farelerde bakire ve hamile farelerden daha fazla olduğu bulunmuştur. Bunlar, şu ana kadar literatürde bahsedilmemiş olan çiçek demetine benzeyen tat rosea olarak adlandırılmışlardır.